Hieke Meppelink

Dromen en idealen

Een nieuw beeldje gemaakt, het is afgelopen week voltooid en gaat heten 'De Dromenvangster". 

En wéér ben ik gezwicht voor bergkristal. De helderheid en transparantie inspireren me, het is een materiaal dat regelmatig terugkeert in mijn beelden. Steeds als het over immateriële zaken gaat benadert bergkristal het meest wat ik wil uitdrukken. 

Een droom, een ideaal, is het wel te vangen? Of is het fijner wanneer een droom een droom blijft, zodat je iets hebt om naar te kunnen blijven verlangen? Het kan een stip zijn aan de horizon, een perspectief op de lange termijn. “Een leven zonder dromen is als een tuin zonder bloemen”, zegt Gertraude Beese, een Duitse dichter. Het is misschien niet eens de vraag of je je dromen kunt realiseren, maar het kan je wel richting geven bij het realiseren van je plannen.

Bij de Anishinaabe, een indianenstam uit Noord-Amerika worden dromenvangers boven het bedje van hun kinderen gehangen. De cirkel is gemaakt van wilgentakken met daarin een web van draadjes, steentjes en kraaltjes en aan de onderkant hangen veertjes. Ze geloofden erin dat het web de boze dromen zou vangen en de mooie dromen door zou laten.

Hoe dan ook, ik heb het mij voor de zoveelste keer weer moeilijk gemaakt. Want gaat het technisch gezien wel lukken met dit beeld? Dromen is leuk, maar realiteitszin is ook belangrijk. Op de één of andere manier vond ik het mooier als het bolletje in de bovenste hand zou komen te hangen. En daarmee tart ik de zwaartekracht. Ik hoop dan ook dat het bolletje op den duur niet los zal laten. Zou toch jammer zijn, dan valt er een droom aan diggelen. Of misschien moet ik toch een heel klein gaatje boren? Een klein pennetje erin? Ben bang dat dat ook geen oplossing is. Bergkristal is keihard en je gaat het zien. Terwijl dromen juist uit onzichtbare stof zijn gemaakt. In het uiterste geval zal ik toch een concessie moeten doen. Dan wordt het bolletje gewoon van brons. Tja. Dan zijn we weer met aardse zaken bezig.

We zullen zien. Want ik kan haar natuurlijk ook onderste boven hangen. De wereld op z’n kop. Keep on dreaming!

Lees meer >> | 865 keer bekeken

Toekomst en verleden

Een thema dat mij al geruime tijd bezig houdt is ‘de loop der dingen’: tijdsbeleving, oorzaak en gevolg, toekomst en verleden, levensloop. Waar komen we vandaan en waar willen we naar toe? We komen met niets en zullen sterven met niets. Maar áls er een hiernamaals zou bestaan…. met welke innerlijke schatten sluiten we dan onze ogen? Heeft het leven ons nieuwe inzichten gebracht en rijker gemaakt van binnen? Of zijn we illusies armer geworden?

Verleden heb je, toekomst moet je maken, zegt de Belgische schrijver Marc Andries. We gaan ergens heen, hebben dromen, wensen en verlangens en nemen ervaringen uit het verleden met ons mee. Soms moeten we ons ontdoen van ballast en ons losmaken van oude gewoonten, ingesleten patronen en beperkende gedachten. Onze expertise en ontwikkeling zijn kostbaar, het doorgeven aan een jongere generatie belangrijk. Het geeft ons richting en nieuwe mogelijkheden. Scholing, ervaring op doen, groei! Het geeft ons stevigheid.

Ik heb dan ook - dit alles overpeinzend - besloten dat mijn nieuwe beeld van ‘de vliegende vrouw’ aarde moet krijgen. En om een vertrekpunt uit een ver verleden te symboliseren heb ik gekozen voor een verwijzing naar het Lineair A schrift. Ik heb een aantal tekens in de aardbol gekerfd en hier en daar wat scheuren gemaakt. Het is het eerste Europese schrift dat is gevonden op kleitabletten uit de Minoïsche beschaving op Kreta (3000 – 1370 v. Chr) en het is nog steeds niet geheel ontcijferd, omdat men de taal niet kent. En ook dat komt mij eigenlijk wel goed van pas in dit beeld: mysterie, vraagtekens. Wie zijn we, wat beweegt ons en waar willen we naar toe?

Een titel voor mijn beeld heb ik nu ook: Anima mundi.

En nu heel aards en praktisch: handjes laten wapperen en morgen naar de bronsgieter. Ik hoop dat het me lukt om de bol te laten verouderen. Met een mooi oud en verweerd patina.

Lees meer >> | 697 keer bekeken

Under construction

Een tijdje terug probeerde ik geluk te maken. Maar het is mislukt, want geluk liet zich niet vangen. Het gaat zoals het gaat.

Het moest een beeld worden waar je blij van zou worden. Een Allegorie op Geluk. En als je er dan langs zou lopen, dan zou je je toch heel even opgetild voelen, zo hoopte ik. Gewoon een kleine bemoediging, een handkus, een gelukswens.

In de opera de Triomferende Min van Hacquart zingen Vrede en Geluk een duet met elkaar. Ze zingen de proloog en daarmee wordt de toon van de opera gezet. Om gelijk daarna los te barsten in allerlei intriges, schermutselingen en ruzies. Want zonder heftigheden geen drama, daar is het per slot van rekening een opera voor. 

So far so good, met al deze ingrediënten nog vers in mijn geheugen begon ik te bouwen aan het beeld. Ik had de juiste voorwaarden geschapen. Dacht ik. Het staketsel was gelast, model Florence was langs geweest voor de eerste verkennende poses. Gretig stond het geluk in de steigers.

Toen sloeg het noodlot toe. De plotselinge dood van een goede vriend keerde het tij. Wat nou geluk? Het leven kent soms bizar harde wendingen. Het gaat zoals het gaat.....

Een half jaar lang stond geluk te verpieteren in een hoekje van het atelier. Het leven rolde voort, er kwamen andere dingen op mijn pad. Er ontstond een andere innerlijke behoefte tijdens het boetseren. En dus ontstonden er andere beelden. 

Toch rammelde geluk na een tijdje weer aan de atelierdeur. Afgelopen week dacht ik ineens: ik moet dat staketsel van geluk gewoon ombuigen naar iets anders. De haakse slijper erin! En zo geschiedde: het werd een andere stand, een andere beweging. Hoe het beeld gaat heten weet ik nog niet precies. Iets met verlangen of zo. Of misschien wel gewoon "flow". Go with the flow!

Het gaat zoals het gaat.

www.hiekemeppelink.com/blog/

Lees meer >> | 720 keer bekeken

Requiem

Een paar maanden terug hielp ik een goede vriend met het uitruimen van het ouderlijk huis. De oude man was 98 geworden. Het huis werd onttakeld, de kasten werden leeggeruimd, de familie reed talloze keren met een boedelbak naar de Snuffelmug. In de kaalgetrokken woning stond als één van de allerlaatste dingen een ontstemde piano met daarnaast een grote stapel vergeelde bladmuziek. "Als er nog wat voor je bijzit, neem het dan mee, Hiek". We bladerden door de muziek en speelden een paar laatste deunen tussen de ketsende muren. Een lichaam is als een huis. Als de dood is ingetreden moet je het verlaten.

Een gedicht, “Requiem”:

bleef wat hangen in het sleepvoetende huis
om een uur te sterven met een oude vriend
rook er licht naar de oorlog die ongemerkt
was gaan liggen maar de hoge piano
stond er nog met al haar
tien stijve vingers

nog amper ademen, vrachten verhalen
verzwijgen. het was de maag, het haperende
hart, het waren de rennende kinderen, daar
buiten op straat, een step vergeten, de hoge
blauwe bal die over de heg vloog
waar bleef hij toch

de bomen zetten hun tanden in de nacht, die
als een druppel leven van zijn lippen vloeide: wat
hebben we gelachen, had nog zo graag naar
Wenen gewild, en: oude vrienden
sterven niet. maar dat laatste heb ik
niet meer gehoord

Gedicht: Jabik Veenbaas; uit: De zon, het smalle bed, mijn lichaam

Titel beeld: Requiem

Materiaal: brons & bergkristal

Oplage: unica

© Foto's:  Betty van Engelen

Lees meer >> | 651 keer bekeken

Kijkje in de keuken

Ooit had ik schilderles in Zeeland en mocht ik op een dag binnentreden in “Het Heilige der Heiligen”. De vrouw die mij lesgaf doelde daarmee op haar eigen werkplek en het werd mij al gauw duidelijk dat dit een daad van groot vertrouwen was. Ze gaf mij een kijkje in haar keuken en ik mocht haar werkplek zien die vol hing met schetsen, probeersels en zoekende voorstudies. Ja, een tip van de sluier werd opgelicht: hier werden grootse zaken verricht en zag je werk in wording.

Lees meer >> | 611 keer bekeken

Wintertijd

De dame van de tijd vertoont wederom haar kunsten. Haar stokjes wijzen de tijd aan, maar haar wiel lijkt dolgedraaid. Terug van een tournee naar New York is mijn biologische klok behoorlijk in de war geraakt. Zomaar zes uren aan kostbare tijd verloren. En vandaag is het alsof zij zegt: kom, ik help je even, we geven je een uurtje terug: wintertijd, een kleine bonus.

Ondertussen draait Chronos overuren. Het is de tijd van véél te lange to do-lijstjes. Er zijn zaken blijven liggen en die moeten allemaal op tijd af zijn. Deadlines halen noemen ze dat, maar enige relativering helpt, want dood ga je er niet aan.

Waar is Kairos gebleven, de zachte, innerlijke tijd? Chronos holt, rent en vliegt. Nergens is de Chronos-tijd zo meedogenloos voelbaar als in New York. Het hart van deze stad heet niet voor niks Times Square. Daar is tijd geld, elke seconde telt, alles knippert en blinkt je tegemoet. De neonreclame schreeuwt, de stad borrelt, bruist en beweegt.

Terug naar de stilte van het atelier. Voor het creatieve proces is het broodnodig om eerst de tijd te stillen. Gewoon een beetje doedelen. Maar waar haal je de tijd vandaan? Kan die klok niet gewoon even blijven hangen? Reflectie is een voorwaarde bij het creëren. In alle rust indrukken verwerken. Pas als je niets doet opent zich de ruimte om tot nieuwe inzichten te kunnen komen. Alleen vanuit die stille, innerlijke tijd kan een nieuw beeld ontstaan.

‘De windstilte van de ziel gaat aan het creatieve proces vooraf’ zegt Nietsche. ‘Hersenen moeten eerst ont-focussen om creatief te kunnen zijn’ zegt Sophie Schweizer, een neuroloog.

Terug naar de stilte van het atelier. Ik rommel wat en zet een kop koffie.

Titel: Allegorie op de Tijd

Materiaal: Brons

Oplage: 5 van 12

Jaar: 2017

Lees meer >> | 671 keer bekeken

Mozart

Mozart

Het vroege zonlicht trilt in de cypressen,
Drijft als een blonde schaduw over ’t gras
En stroomt, huiv’rend in het hooge vensterglas,
In ’t blank boudoir der grijzende comtesse.

Dezelfde dag moest steeds opnieuw gebeuren,
- Hoor den gekooiden vogel boven haar -
Weer buigt haar witgepoederd kapsel naar
’t Borduurwerk van verguld en bonte kleuren.

Lees meer >> | 677 keer bekeken

Brief aan de zee

Ooit heb ik geprobeerd je geheim 
te doorgronden, maar je pakte je 
zout in en droeg je geluiden weg 
en in je golven stond: 
verboden toegang 

Vergeefs probeerde ik de dagen op 
muziek te zetten 
maar ach 
zelfs de regen liep mij nonchalant 
voorbij, en met 
eeuwen stof over mijn voetstappen 
bleef ik in de trieste sfeer van 
oude gebeden en weefde verward 
aan een sprookje dat vrede heet 

Dan liet ik mij verleiden om te gaan 
met de stemmen 
- landinwaarts - 
maar er waren meer dingen dan een 
dromer ooit zal zien 
en de wegen té veel 
onderweg 

En zo schrijf ik me zee 
naar je toe 
en al ben je te oud om met 
nieuwe woorden aan te spreken 
toch vraag ik je 
overstem mijn gedachten 
zet voet aan mijn land 
en breng mij tot zwijgen 

Gedicht: Johanna Kruit (uit: Landgrens; Bloemlezing 1970-1980)

Titel: La Mer

Materiaal: brons

Afmeting: 42 x 26 x 11 cm

Oplage: 3 van 8

Lees meer >> | 671 keer bekeken

Ambachtelijkheden

Maandag wasdag luidt het gezegde. Ik ben in het atelier en heb de waspan aangezet. De zoete geur van gesmolten parafine verspreidt zich door het atelier en de waspan begint te pruttelen. Verhitten, smelten en ingieten. Want er moet een nieuwe Maan komen en een nieuwe Tijd. Ambachtelijkheden die erbij horen wanneer je in oplagen werkt. De mallen liggen klaar. Straks voorzichtig lossen, er mag zo min mogelijk breken. Maandag wasmodellendag. 

Naast het creëren van nieuw werk is het hernemen van bestaande beelden een wederkerend en tijdrovend klusje. De wasmodellen worden, vóór ze naar de bronsgieterij gaan, met de hand af geboetseerd. Belletjes en naden worden weggewerkt, correcties zijn nodig om straks weer een mooi, strak gegoten bronzen beeld te krijgen. Aan het eind van de dag gaan ze in een grote doos en op de post.

Ik noem het een Zen bezigheid: in de stilte van het atelier ontstaat een prettige focus en concentratie. Het is goed om, na alle hectiek, te landen en ondertussen m'n gedachten te laten gaan. Deze wasmodellen hebben hun creatieve zoektocht al gehad. Geen heftige dynamiek, geen creëerdrift, geen nieuwsgierigheid. Ze zijn al en dat geeft rust. Ondertussen zijn de oorwurmen van de afgelopen concerten stevig. Rondcirkelende deunen in m'n hoofd. Heel vaag borrelt er inspiratie voor nieuw werk. Het pruttelt, net zoals de waspan. Langzaam tekent zich iets af. Laat maar gebeuren, nog even niets doen. Inspiratie is net een bol energie die zich eerst moet verzamelen in je binnenste en er dan ineens uit wil knallen. Nu nog even niet. Opladen. Stilte voor de storm. 

Maandag wasmodellendag.

Lees meer >> | 644 keer bekeken

Lof-Sangh van de vermaerde Stadt Gouda

Het is een “Mirakel”! Want soms is één en één drie en komen allerlei lijnen samen. Volgende week zondag is dat het geval en dat voelt bijzonder.

Het toeval wil namelijk dat wij op 3 september met Camerata Trajectina een wandelconcert geven in het Oude Stadhuys op de Grote Markt in Gouda. En dat tegelijkertijd Galerie Honingen deze maand haar 20-jarig jubileum viert, waarvoor ik een speciaal beeld heb gemaakt over de stad Gouda. Met daarin de profielen van het Oude Stadhuys, de Waag, de St. Jan en de "Goudse Glazen". Toen ik aan dit beeld begon was de concertlocatie nog niet bekend, laat staan dat er zicht was op de inhoud van de liederen.

Wat is er nu mooier dan dat dit beeld tijdens het concert wordt getoond ìn het Oude Stadhuys? Een dubbele Laudatio op Gouda, in zang én in brons.

Ik had ogen als schoteltjes toen ik het programma opende dat Nico van der Meel had samengesteld voor ons ensemble. Want het leuke is: wij zingen ook uit het liedboekje “Den Singende Swaen” van de Goudse pastor en dichter Guilielmus de Swaen (1655) en in één van de liederen worden zowaar de Goudse Glazen van de St. Janskerk bezongen:

“Haere glasen zijn geschreven,

Met soo Meesterlijcke handt

Dat haer’s g’lijck by menschen leven

In de werelt niemandt vandt.

Dese wonderlijcke Glasen

Zijn geschreven van Crabeth,

Wiens memory altijdt blasen

Fama sal met haer Trompet”

Bovendien zingen we over de Goudse rederijkerskamer De Goudsbloem en één van de rederijkersspreuken staat in de voetplaat van het beeld: “Felici Goudae fidere nate tuae”: Gelukkig geboren onder het gesternte van Gouda.

En we zingen een lied over een ander beeld: het mirakellied:“Beschrijvinge van ’t Miraculeuse Lieve Vrouwen Beeldt” dat verhaalt van een Mariabeeld dat een brand op schepen in de haven van Gouda geblust zou hebben.

De wonderen zijn de wereld nog niet uit.

Titel: In Laudem Urbis Goudae

Materiaal: brons & glas

Oplage: 3

Afmeting: 56 x 59 x 9 cm

Wandelconcert zondag 3 september: www.geelvinck.nl

Na het concert is het beeld te zien tijdens de jubileumexpositie van Galerie Honingen 7 t/m 23 september; www.honingen.com

Lees meer >> | 758 keer bekeken