De transformatie van Daphne
De boomstronken lagen voor het oprapen in het tuincentrum. Ze lagen in een grote bak op de vijverafdeling. Het bleken stronken kienhout te zijn, de enige houtsoort die niet drijft in water en dus geschikt is om in een vijverbak te leggen, ter decoratie tussen de kleurige zoetwatervisjes. De stronken waren grillig, kronkelig en zeer verschillend van vorm. Ja, daar kon ik misschien wel wat mee. Ik liep al enige tijd rond met het idee om iets te doen met Apollo en Daphne. Het lied ‘Doen Daphne’ van Starter zat voor de zoveelste keer als een stevige oorwurm in mijn hoofd. We zingen het vaak met Camerata Trajectina. In dit lied, uit de Friesche Lusthof, wordt Daphne achterna gezeten door Apollo en verandert – vlak voordat hij haar kan grijpen – in een boom. Apollo grijpt mis, kust de laurierboom en blijft met lege handen achter. Oorspronkelijk is het een mythologisch verhaal uit de Metamorfosen van Ovidius.
Ik zocht in de bak, legde alle stukken kienhout naast elkaar en vergeleek. Al snel had ik mijn ideale boomstronkvrouw gevonden. Het leek me een symbolische daad om het transformatieproces in omgekeerde volgorde tot stand te laten komen. Waar Daphne in het lied vervormd wordt in een boom, zo wilde ik me laten leiden door de boomstronk en die vervormen tot een beeld van een vrouw. .
Maar …. zou het wel gaan? Want wat doet het vuur met haar? Na een telefoontje met de bronsgieter stond het sein op groen: ja, hij dacht wel dat het zou gaan met dat kienhout, mits niet te dik en mits ik voldoende boetseerwas zou toevoegen. Want alleen dan zou het hout vlam vatten en volledig verbranden tot as. Er mocht geen greintje zwarte houtskool ontstaan in de gietkanalen, waarin uiteindelijk het brons zou worden gegoten.
Ik ging aan de slag. En in een mum was ze geboren, mijn Daphne. Het hout leidde direct naar haar vrouwelijke vormen en daarna kon de echte transformatie beginnen: het beeld vatte vlam en veranderde in brons. En Apollo? Die had deze bronzen boom vast graag eens gekust.
“Doen Daphne d’overschoone Maegt
Van Apollo haer vlucht nam ten Bosschewaert in.
En van hem snel wierd naegejaeght.
…
Kuysche Diana komt, bid ick, vervormt ghy
Stracx deze schoonheyt, verhoort doch u maeght.
…
Daermede wierd Daphne vervormt in een boom.”
(Lied uit de Friesche Lusthof van Starter)
Titel: Apollo’s Daphne
Materiaal: brons
Afmeting: 28 x 16 x 14 cm
Sokkel: zuil van Belgisch hardsteen 6 x 6 x 120 cm
Oplage: 2 van 8